12°
Avrupa Birliği (AB), G7 ülkeleri ve Avustralya, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştı. Rusya daha önce yaptığı açıklama ile tavan fiyat uygulayan ülkelere petrol akışını keseceğini duyurmuştu.
Avrupa’ya giden gazın büyük bir kısmının kesilmesi ile kışa ‘büyük bir enerji krizinin’ gölgesinde giren Avrupa haftalardır beklenen kararını sonunda duyurdu.AB üyesi 27 ülke, Rus Petrolü için uygulanacak Tavan Fiyatı konusunda anlaşmaya vardı.
AB Dönem Başkanı Çekya’nın resmi sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, AB üyesi ülke temsilcilerinin Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 Dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştığı duyuruldu.
Açıklamada, “Büyükelçiler Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole tavan fiyat uygulanmasında anlaşmaya vardı. Karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek” ifadeleri kullanıldı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise yaptığı açıklamada, tavan fiyat uygulamasının Rusya’nın gelirlerini önemli ölçüde azaltacağını söyledi. Leyen karara yönelik, “Küresel enerji fiyatlarını istikrara kavuşturmamıza yardımcı olacak, dünya çapında gelişmekte olan ekonomilere fayda sağlayacak” dedi.
Almanya, ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Japonya ve Kanada’dan oluşan G7 grubu ve Avustralya da Rusya’nın deniz yoluyla taşınan ham petrolünün varil başına 60 dolarlık tavan fiyat uygulanmasında anlaştı.
Yapılan ortak açıklamada, uygulamanın 5 Aralık’ta veya çok kısa bir süre sonra yürürlüğe gireceği belirtildi. Tavan fiyat uygulama kararının “Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşından kazanç elde etmesini önlemek” için alındığı belirtildi. Kararla birlikte “küresel enerji piyasalarında istikrar sağlanmasının ve Rusya’nın savaşının, özellikle Putin’in savaşının etkilerini güçlü bir şekilde hisseden düşük ve orta gelirli ülkeler üzerindeki olumsuz ekonomik yansımalarının en aza indirilmesinin” hedeflendiği ifade edildi. Tavan fiyat uygulamasıyla Rusya’nın petrol satışından elde ettiği gelirin azaltılması ve küresel petrol fiyatlarındaki ani artışın önlenmesi bekleniyor.
Tavan fiyat uygulamasının yanı sıra yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu olacak. Bununla birlikte Rus petrolüne uygulanacak tavan fiyatın, piyasa fiyatlarının yüzde 5 altında tutulması sağlanacak. Tavan fiyat 2 ayda bir yeniden görüşülecek.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tavan fiyat uygulaması, Putin’in masum Ukraynalıları öldürmeye devam eden bir savaşını finanse etmeyi sürdürebilmesi için petrol piyasasından vurgunculuk yapma yeteneğini sınırlamaya yardımcı olacaktır” diye konuştu.
Polonya yönetimi önerilen 60 dolar teklifine karşı çıkmış, Rusya’nın gelirlerini kısmak ve Moskova’nın savaşı finanse etme kabiliyetini sınırlamak için tavan fiyatın mümkün olduğunca düşük olması için diğer AB ülkelerine baskı yapmıştı. Tavan fiyatın piyasa oranından yüzde 5 daha düşük tutulacağı konusunda güvence alan Polonya, dün akşam anlaşmayı desteklediğini belirtmişti.
Estonya Başbakanı Kaja Kallas da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “AB’nin Rus petrolüne tavan fiyat belirleme anlaşmasını memnuniyetle karşılıyorum. Rusya’nın enerji gelirlerini durdurmak, Rusya’nın savaş makinesini durdurmanın merkezinde yer alıyor. Savaşan Rusya’nın kaynaklarını kurutmak bizim için varoluşsal bir mesele olduğundan müzakerelere şahsen katıldım. Her bir dolar önemlidir. Müzakere edilen her dolar, Rusya için yaklaşık 2 milyar dolar daha az gelir demek. Varil başına 65 dolardan 60 dolara inmek, Rusya’nın Ukraynalılara karşı yürüttüğü soykırım savaşını finanse etmesi için 10 milyar dolar daha az gelir demek. Ortakların, Rus gelirlerini daha da azaltmak amacıyla gelecekte fiyatı gözden geçirme teklifimizi kabul etmelerine sevindim. Uzlaşmanın bir parçası olarak 9. AB yaptırım paketinde de hemen ilerleyeceğiz. Fiyatın daha düşük olması isteğimiz, bir sır değil. Uzmanlarımız, 30-40 dolar arasındaki bir fiyatın Rusya’ya büyük zarar vereceğini tahmin ediyor. Ancak, bugün varabileceğimiz en iyi uzlaşı bu. Fiyata yönelik ilk incelemeyi Ocak ayının ortalarında yapacağız” ifadelerini kullandı.
Dünya petrol üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu yapan Rusya geçtiğimiz günlerde tavan fiyat uygulamasına tepki göstermişti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, konuya ilişkin açıklamasında böyle bir ihtimalin küresel enerji piyasasına büyük zarar verebileceğini söyledi.
Bu kararı uygulamaya koyan Batılı ülkelere Rusya’dan Petrol akışının kesileceğini belirten Zaharova, “Rus petrolüne tavan fiyat uygulaması tek başına bir piyasa önlemi değil aynı zamanda piyasa karşıtı bir önlemdir. Bu, tedarik zincirini bozar, küresel enerji piyasasındaki durumu da önemli ölçüde karmaşıklaştırır. Petrol fiyatlarına sözde tavan fiyat uygulaması getirilmesinin sadece piyasa dışı bir mekanizma olmadığını bunun piyasa karşıtı bir önlem olduğunu defalarca söyledik” diye konuştu.
